Bedrijfsleven en onderwijs; 1+1=3
Tuinbouwonderwijs blijft innoveren
Om wereldwijd een toonaangevende positie te behouden, blijft de Nederlandse glastuinbouwsector innoveren. Die innovatiedrang is ook zichtbaar in het onderwijs, waar het opleidingsaanbod steeds specifieker wordt afgestemd op behoeften uit het bedrijfsleven. Docenten én studenten zijn enthousiast over het moderne tuinbouwonderwijs. “Een mooiere manier van onderwijs bestaat niet.”
Sinds 2017 huist MBO Westland in het World Horti Center (WHC) in Naaldwijk. Lentiz Onderwijsgroep, ROC Albeda en ROC Mondriaan bieden onder deze noemer meer dan twintig opleidingen aan, waarbij zes opleidingen een specifieke link met de tuinbouw hebben. Roel van Heijningen, opleidingscoördinator Horti Technics & Management, schetst de verhoudingen.
“Business & Management is veruit de grootste, want die opleiding is het meest algemeen. De aantallen in de andere tuinbouw gerelateerde opleidingen, zoals Bloem & Design, Groene Mechatronica en Horti Technics & Management, liggen rond de 25 leerlingen per leerjaar.”
De meest specifieke opleiding toegespitst op teelt en klimaat is Horti Technics & Management. Studenten worden opgeleid tot ondernemer, bedrijfsleider of teeltspecialist.
“We proberen mee te geven wat de tuinbouwsector te bieden heeft,” legt Roel uit. “De meeste jongeren van zestien jaar weten nog niet zo goed wat ze willen. Niet iedereen heeft een ouder die tuinder is, dat zal iets meer dan helft maar zijn. Gelukkig maar, want we gaan écht niet alle vacatures in de tuinbouw vullen met kinderen van tuinders. Daar zijn simpelweg véél te veel vacatures voor. Ik zag laatst zelfs een vacature van data analist voorbijkomen bij een kweker,” stipt Roel ontwikkelingen in de sector aan.
Tweedejaars student Carolien ten Have (17 jaar) merkt dat in de praktijk. “Ik wil graag het tuinbouwbedrijf van mijn vader overnemen, maar ik zie ook veel medestudenten vanaf jaar 2 een andere kant kiezen. Die gaan zich juist specialiseren op gewasbescherming of veredeling. Carolien haalt voorlopig het meeste plezier uit het totaalplaatje. “In de circulaire kas in het WHC hebben we het vak ‘onderzoekend leren’. We leren tomaten kweken op een circulaire manier en maken daarin keuzes op gebied van substraat, bemesting en gewasbescherming,” beschrijft Carolien het praktijkgedeelte.
Een mooiere manier van onderwijs bestaat niet
De theorie die daaraan voorafgaat, wordt grotendeels samengesteld door het bedrijfsleven. “Ik kan deze opleiding niet vullen zonder het bedrijfsleven,” stelt Roel.
“Bedrijven verzorgen gastlessen en geven input voor lesmateriaal in de vorm van readers. Dit gaat in samenwerking met Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV), een landelijk orgaan tussen bedrijfsleven en onderwijs. Uitgevers zijn niet geïnteresseerd om lesmateriaal te schrijven, want de aantallen zijn te klein. Maar dit is beter, want zo blijft ons lesmateriaal actueel. Daarnaast zijn bedrijven nauw betrokken bij de onderzoeken in het praktijkgedeelte. Een mooiere manier van onderwijs bestaat niet.”
Daan Buitelaar (19 jaar) is het daarmee eens. “Je praat direct met mensen uit de praktijk die ervaring hebben, dat maakt het leuker,” vindt Daan, die na zijn mbo-diploma aan het Associate Degree- programma van InHolland in Delft begonnen is. Een twee jaar durend vervolg dat beloond wordt met een hbo AD-diploma.
“Ik weet nog niet precies wat ik wil worden, dan is twee jaar extra leren op een hoger niveau een goede optie. Bovendien verwachten kwekers steeds vaker een hbo-opleiding van bedrijfsleiders en teeltmensen,” beargumenteert Daan, die als enige uit zijn klas voor deze route koos. “Drie jongens zijn op InHolland in Delft Tuinbouw& Agribusiness gaan doen in deeltijd, vier man in voltijd. Die andere jongens gingen allemaal werken. Die vonden het zo leuk op de stage, die zijn blijven plakken,” benoemt Daan de stage. Dat blijkt een bepalende factor in de opleiding.
1+1=3
Studenten lopen elk studiejaar tien weken stage bij een bedrijf. Een win-winsituatie voor bedrijven én studenten. “Het verbreedt je horizon en de opdrachten sluiten goed aan op de opdrachten op school,” heeft Daan de afgelopen drie jaar ervaren. Dat bevestigt de krachtige samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven. “Ze vragen echt niet meer aan schoolverlaters wat ze komen doen,” vat Roel het niveau van de opleiding kernachtig samen. “Op die manier krijgen bedrijven ook wat terug voor de tijd en energie die ze erin stoppen, het bedrijfsleven ziet die investeringen ook echt als 1+1=3.”
De innovatiekracht in de tuinbouw houdt ook de lesprogramma’s in beweging. “Er verandert zo veel, wij zullen ons moeten blijven aanpassen,” vindt Carolien. “Zo’n plukrobot voor tomaten, daar worden onderzoeken mee gedaan, maar wordt het ook echt wat? Dat heeft wel onze interesse,” geeft Daan als voorbeeld.
“Met de opkomst van bijvoorbeeld big data en algoritmes komt er zo veel op ons af,” besluit Roel, “daarin hebben bedrijfsleven en onderwijs elkaar nodig. Er wordt op landelijk niveau ook naar dit onderwijsformat gekeken. We mogen best trots zijn op wat we hier hebben neergezet.”
Opleidingen MBO Westland met link naar de tuinbouw:
• Logistiek medewerker in het Westland
• Business & Management (Agrohandel & Logistiek)
• Watermanagement
• Horti Technics & Management
• Bloem & Design
• Groene Mechatronica
